Beschaafd bloot

.

William Bouguereau - The Wave, 1896 

.

   Ze rust uit alsof ze net is aangespoeld, leunt losjes op haar handen achterover, het naakte lichaam half van ons afgewend. Met het hoofd naar ons toegedraaid kijkt ze ons met donkere ogen boven een rechte neus en rode lippen, lief lachend aan. Het lange krullende haar valt aan de andere kant van het lichaam neer en komt onder haar kin en oksels weer tevoorschijn. Het lichtblauw van de zee mengt zich met de zachtroze tonen van haar blanke huid. Ze mag gezien worden met haar mooie ronde buik, forse billen en bovenbenen.
   Doordat wij haar aandacht gevangen hebben, heeft ze geen oog voor de grote golf die aan komt rollen. Vlak achter haar hoofd zien we de witte schuimkraag naderen. Wat zouden we te zien hebben gekregen als de schilder zijn dramatisch moment enkele seconden later had gekozen? Misschien mogen we van geluk spreken. Nog even en ze zou wellicht door de zee weer zijn opgeslokt.

   De schilder van deze beeldschone waternimf is William Bouguereau, een academisch geschoolde schilder, die leefde in het Frankrijk van de late 19e eeuw. Zijn schilderijen kun je zien als interpretaties van klassieke onderwerpen en mythologische thema's met een bijzondere aandacht voor het vrouwelijk lichaam. Met zijn realistische stijl brengt hij godinnen, nimfen, badende vrouwen en herderinnen tot leven. Hierdoor was hij in zijn eigen tijd zeer geliefd bij kunstverzamelaars. Aan de andere kant werd hij verguisd door zijn collega-schilders, de impressionisten, die zijn stijl maar glad en ouderwets vonden.

.

The nymphonaeum, 1878

.

.

The birth of Venus, 1879

.

.

Young girl defending herself against Cupid, 1880

.
   In de 20ste eeuw verbleekte zijn ster in het licht van de vele vernieuwende stromingen, maar de laatste jaren maakt hij een opmerkelijke comeback en is de waarde van zijn schilderwerken explosief gestegen.  
   Op de kunstwebsite Art Renewal prijkt Bougeureau trots bovenaan de top 225 als de kunstenaar met de meeste hits achter zijn naam. Met grote voorsprong geeft hij alle andere erkende meesters het nakijken.
   Wat zou de reden kunnen zijn voor zijn ongekende populariteit op het internet? Uit de losse pols hierbij een drietal suggesties:

1. Nu de storm van de moderniteit wat is gaan liggen, krijgt Bouguereau eindelijk de waardering die hij verdient en schaart zich met recht bij het rijtje van de grote klassieke meesters. Bouguereau toont ons ware kunst, die gericht is op pure schoonheid met veel gevoel voor subtiele nuances en stemmingen. ‘Waar Rembrandt de ziel van leeftijd heeft weten te treffen, zo vangt Bouguereau de ziel van de jeugd', zegt Fred Ross in zijn introductie op de site van Art Renewal.

2. Veel mensen vinden het fijn om te kijken naar licht erotiserende, zinnenprikkelende afbeeldingen. Het expliciete naakt van moderne schilders als Lucian Freud wordt eerder als confronterend dan als erotiserend ervaren. Het werk van Bouguereau blijft keurig binnen de grenzen. Het is beschaafd bloot, onschuldig naakt met een vleugje erotiek. De kijker krijgt er geen ongemakkelijk, maar een prettig gevoel bij. Het is 'feel good art'.

3. Internet is een vluchtig medium. Het is klikken, even kijken en weer verder klikken. Afbeeldingen moeten daarbij onmiddellijk tot de verbeelding spreken. Dat geldt ook voor die van kunstwerken. Abstracte voorstellingen die veel aandacht vragen van de kijker of kennis van de traditie werken hier niet. De figuratieve kunst is op het internet en ook daarbuiten weer helemaal terug. Bouguereau past in dit beeld. Zijn schilderingen zijn gemakkelijke, breed toegankelijke voorstellingen met een simpele symboliek en de afbeeldingen zijn ook op een klein beeldscherm een lust voor het oog. Het is ‘art light'.
.

.

The youth of Bacchus (detail), 1884

. 

.

After the bath, 1894

.

.

Twilight, 1882

.